Khai bút đầu năm là một trong những phong tục truyền thống tốt đẹp có từ lâu đời của người Việt với ý nghĩa thể hiện sự tôn trọng với việc học tập và mong mỏi về một năm mới học hành tấn tới, suôn sẻ.
Ngày xưa, tục khai bút thường được các bậc nho sĩ, học giả thực hiện và coi như một nghi lễ quan trọng vào dịp đầu xuân năm mới
Ngày nay, truyền thống này vẫn được giữ gìn, và với các bạn học sinh, việc khai bút để cầu mong sự may mắn và thành công trong học tập.
Năm 2022, theo các chuyên gia, những ngày đẹp để khai bút thuộc về 3 ngày Tết Nhâm Dần. Cụ thể như sau:
Khai bút ngày mùng 2 Tết (2/2/2022 Dương lịch): Là ngày: Tư Mệnh Hoàng đạo, Tiết Đại Hàn, Trực Thu (Thu hoạch tốt. Kỵ khởi công, xuất hành, an táng).
Giờ đẹp khai bút: Canh Dần (3h-5h), Nhâm Thìn (7h-9h), Quý Tỵ (9h-11h), Bính Thân (15h-17h), Đinh Dậu (17h-19h), Kỷ Hợi (21h-23h).
Khai bút ngày mùng 4 Tết (tức 4/2/2022 Dương lịch): Là ngày: Thanh Long Hoàng đạo, Tiết Lập xuân, Trực Khai (Tốt mọi việc trừ động thổ, an táng).
Giờ tốt khai bút: Nhâm Tý (23h-1h), Quý Sửu (1h-3h), Ất Mão (5h-7h), Mậu Ngọ (11h-13h), Canh Thân (15h-17h), Tân Dậu (17h-19h).
Ngày mùng 4 Tết cũng chính là ngày Lập xuân 2022 nên rất phù hợp để thực hiện nghi thức khai bút.
Khai bút ngày mùng 5 Tết (tức 5/2/2022 Dương lịch): Là ngày Minh Đường Hoàng đạo, Tiết Lập xuân, Trực Bế (Tốt cho các việc đắp đập, ngăn nước, xây vá những chỗ sụt lở, lấp hố rãnh).
Giờ tốt khai bút: Bính Dần (3h-5h), Đinh Mão (5h-7h), Kỷ Tỵ (9h-11h), Nhâm Thân (15h-17h), Giáp Tuất (19h-21h), Ất Hợi (21h-23h).
Khi khai bút, nên chọn thời điểm ban ngày, khi trời đất còn sáng sủa, có ánh nắng chiếu rọi. Nơi khai bút là bàn học, bàn làm việc.
Về trang phục, nên ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ
Về đồ để khai bút: Chuẩn bị bút viết tốt, tránh khi khai bút gặp trục trặc như hết mực hoặc bị lỗi. Chuẩn bị giấy trắng hoặc quyển sách, quyển vở.
Nên chuẩn bị sẵn trong đầu những điều hay ý đẹp để viết. Khi khai bút cần hoàn thành trọn vẹn từ đầu đến cuối một cách trơn tru, tuyệt đối. Việc bỏ dở những điều đang viết sẽ thể hiện sự gãy khúc, trúc trắc, không tốt trong năm mới.
Đặc biệt, hạn chế sao chép những câu chữ của người khác. Nên viết những điều mình suy nghĩ, tâm đắc, không cần quá hoàn hảo, chỉ cần chân thành, và là của mình.