Y học và đời sống

Dấu hiệu cảnh báo gan bị tổn thương liên quan đến rượu

  • Tác giả : Giang Thu (T/H)
Tiêu thụ quá nhiều rượu có thể khiến gan bị tổn thương nghiêm trọng và không thể phục hồi.

Rượu là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh gan mạn tính trên thế giới. Khoảng 48% trường hợp tử vong liên quan đến xơ gan. Viêm gan do rượu bao gồm gan nhiễm mỡ do rượu, viêm gan nhiễm mỡ do rượu, xơ gan, viêm gan cấp và suy gan cấp trên nền bệnh gan mạn.

Viêm gan do rượu là tình trạng gan bị tổn thương do lạm dụng quá nhiều rượu bia, vượt quá ngưỡng cho phép là một đơn vị rượu tiêu chuẩn đối với nữ và không quá hai đơn vị rượu tiêu chuẩn đối với nam. Trong đó, một đơn vị cồn chứa 14g cồn, tương đương với 350ml bia (độ cồn 5%), 147 ml rượu (độ cồn 12%), 40ml rượu mạnh (độ cồn 40%) (tức khoảng 3/4 lon bia ở Việt Nam, một ly rượu vang hoặc một ly nhỏ rượu mạnh). Bệnh có thể xảy ra ở tình trạng cấp tính hoặc mạn tính.

Dấu hiệu cảnh báo gan bị tổn thương liên quan đến rượu. Ảnh minh họa

Dấu hiệu cảnh báo gan bị tổn thương liên quan đến rượu. Ảnh minh họa

Bệnh gan chỉ là một trong những hậu quả của việc uống quá nhiều rượu. Điều này đặc biệt nghiêm trọng vì suy gan có thể dẫn đến tử vong.

Dấu hiệu bệnh gan do rượu

Trong nhiều trường hợp, những người mắc bệnh gan liên quan đến rượu không có bất kỳ triệu chứng đáng chú ý nào cho đến khi gan bị tổn thương nặng.

Triệu chứng ban đầu

Dấu hiệu bệnh gan do rượu lúc đầu sẽ không có triệu chứng rõ ràng, chẳng hạn như:

Đau bụng

Ăn không có cảm giác ngon miệng

Mệt mỏi

Cảm thấy người không khoẻ

Bệnh tiêu chảy

Triệu chứng nặng

Khi gan trở nên tổn thương nghiêm trọng hơn, các triệu chứng rõ ràng và bệnh trở nên nghiêm trọng chẳng hạn như:

Vàng da và vàng mắt

Sưng ở chân, mắt cá chân và bàn chân do tích tụ chất lỏng

Sưng ở bụng gây ra bởi sự tích tụ chất lỏng (cổ trướng)

Da bị ngứa nặng

Đầu ngón tay và móng tay cong bất thường

Lòng bàn tay đỏ

Giảm cân mất kiểm soát

Yếu và mất cơ

Trí nhớ suy giảm hay nhầm lẫn

Khó ngủ (mất ngủ) và thay đổi tính cách, nguyên nhân bởi sự tích tụ chất độc trong não

Nôn ra máu

Chảy máu và bầm tím (như chảy máu cam thường xuyên, chảy máu nướu răng).

Nhận biết sớm dấu hiệu của bệnh gan liên quan đến rượu là chìa khóa để có điều trị hiệu quả và giữ cho gan khỏe mạnh.

Rượu làm hỏng gan như thế nào?

Một trong những công việc của gan là chuyển hóa các chất độc hại tiềm ẩn như rượu. Khi bạn uống rượu, các enzym khác nhau trong gan sẽ phân hủy chất cồn để loại bỏ chất cồn ra khỏi cơ thể. Do đó khi uống quá nhiều rượu, gan phải làm việc với tần suất cao, từ đó gây hại cho lá gan của bạn. Điều này ban đầu hình thành nên chất béo tăng lên trong gan của bạn, nhưng theo thời gian, nó có thể dẫn đến viêm và tích tụ các mô sẹo.

Gan có khả năng tự tái tạo, nhưng mỗi lần gan lọc rượu, một số tế bào gan sẽ chết đi. Mặt khác, gan có thể phát triển các tế bào mới, nhưng lạm dụng rượu kéo dài trong nhiều năm có thể làm giảm khả năng tái tạo. Điều này có thể dẫn đến tổn thương nghiêm trọng và vĩnh viễn cho gan của bạn.

Do đó, các chuyên gia sức khỏe khuyên rằng, để bảo vệ, đẩy lùi tổn thương gan và giảm nguy cơ tiến triển của bệnh thì cách tốt nhất là không nên uống rượu, bia.

Dấu hiệu nhận biết các bệnh lý về gan do rượu

Gan nhiễm mỡ: Là tình trạng các hạt mỡ tích tụ trong tế bào gan chiếm trên 5% trọng lượng gan và làm hạn chế hoạt động của tế bào gan. Đây là biểu hiện sớm của bệnh gan do rượu, thường hiếm khi có triệu chứng, đôi khi thấy mệt mỏi, đầy hơi, khó tiêu, nặng tức vùng hạ sườn phải, nặng hơn có thể thấy vàng da, buồn nôn, nôn hay sờ thấy gan to.

Các xét nghiệm sinh hóa máu như men gan đều bình thường hoặc tăng nhẹ GGT. Siêu âm là phương pháp chẩn đoán tương đối chính xác, sinh thiết gan sẽ giúp phân biệt với nguyên nhân khác. Gan nhiễm mỡ tuy lành tính, nhưng tỉ lệ phát sinh xơ hóa cao.

Viêm gan do rượu: Là tình trạng bệnh lý tổn thương lan tỏa ở gan do rượu gây nên, biểu hiện bởi thâm nhiễm tế bào viêm và hoại tử tế bào gan. Là tiền đề của xơ gan do rượu. Người bệnh ít khi có triệu chứng, đôi khi có cảm giác mệt mỏi thoáng qua, biếng ăn, khó tiêu, đầy bụng, ngứa, có khi đau khớp, đau cơ. Có những trường hợp rất nặng và có nguy cơ tử vong. Ngoài ra người bệnh còn có biểu hiện đau bụng, sốt, vàng da, gan to…

Xơ gan do rượu: Là giai đoạn cuối của bệnh gan do rượu. Xơ gan giai đoạn đầu ít khi có triệu chứng rõ rệt. Xơ gan điển hình với hội chứng suy tế bào gan và tăng áp tĩnh mạch cửa, người bệnh thường có biểu hiện chán ăn, buồn nôn, nôn, mệt mỏi, rối loạn chức năng tình dục. Xạm da, vàng da, vàng mắt. Phù, chuyển giai đoạn xơ gan cổ trướng, rối loạn đông máu, giãn tĩnh mạch thực quản,... Bệnh nhân xơ gan tử vong vì: vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, bệnh não gan, bệnh gan thận, nhiễm trùng và suy kiệt.

Giang Thu (T/H)