Hỏi: Trong vũ trụ, có chỗ nào mà con người không thể quan sát được?
Phùng Hồng Hạnh (Hà Nội)
Ông Đặng Vũ Tuấn Sơn, Hội Thiên văn học trẻ Việt Nam: Trong thiên văn có khái niệm “vũ trụ quan sát được”. Quan sát được ở đây không phải là có thể quan sát do khả năng thị lực hay do trình độ phát triển công nghệ của con người mà mang tính nguyên lý, có nghĩa là ngoài phạm vi đó thì chúng ta hoàn toàn không bao giờ quan sát được, bất kể công nghệ có phát triển tới đâu. Dựa trên tốc độ giãn nở của vũ trụ và vận tốc ánh sáng, các nhà khoa học đã xác định được bán kính của vùng vũ trụ quan sát được là 46,5 tỷ năm ánh sáng. Con số nêu trên có nghĩa là toàn bộ những gì chúng ta có thể quan sát được nằm trong một hình cầu có bán kính 46,5 tỷ năm ánh sáng tính từ chỗ chúng ta. Những thiên hà nằm ngoài bán kính đó thì sẽ không bao giờ quan sát được, vì ánh sáng từ đó không có đủ thời gian để tới chỗ chúng ta. Vậy chúng ta đã nhìn thấy được thiên hà nào gần tới khoảng cách đó chưa. Tính tới năm 2020, thiên hà xa nhất đã được xác định là GN-z11 - một thiên hà không định hình nằm ở khu vực chòm sao Ursa Major.