Dữ liệu y khoa

Vắc xin COVID-19 giảm hiệu quả khi virus SARS-CoV-2 không ngừng phát triển

  • Tác giả : N.Hà
Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) hiện thừa nhận vắc xin COVID-19 cơ bản bảo vệ khỏi bệnh nặng tốt nhưng chống lây nhiễm thì kém. Hiện tại các "ông lớn" trong lĩnh vực vắc xin đang chạy đua tạo vắc xin chống biến thể BA.4, BA.5.

Theo Reuters, Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) đã có động thái thúc đẩy vắc xin nhắm mục tiêu Omicron sau cuộc họp với các cơ quan quản lý y tế toàn cầu.

EMA thừa nhận vắc xin Covid-19 hiện tại vẫn tiếp tục tốt trong việc chống nhập viện và tử vong nhưng hiệu quả phòng bệnh thì đã bị ảnh hưởng khi virus SARS-CoV-2 không ngừng phát triển.

Đó cũng là lời khuyến nghị của Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) hôm 1/7. Một nghiên cứu từ hồi tháng 4 do FDA chủ trì cũng đã thừa nhận việc bảo vệ khỏi bệnh nặng tốt nhưng chống lây nhiễm thì kém của vắc xin cơ bản.

chay-dua.jpg
Vắc xin COVID-19 giảm hiệu quả khi virus SARS-CoV-2 không ngừng phát triển.

Giám đốc Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu sinh học của FDA Peter Marks cho rằng mũi tăng cường thứ 2 (mũi 4) nên là mũi "chốt lại" liệu trình vắc-xin cơ bản, các mũi sau này nên là vắc-xin cải tiến hiệu quả hơn và không đòi hỏi tiêm nhắc quá thường xuyên.

Theo nhiều nghiên cứu trên thế giới, bao gồm tại Việt Nam, vắc xin hiện tại vẫn giúp kháng Omicron nhưng hiệu quả giảm đi rõ rệt sau 3-4 tháng tiêm mũi 3.

Ba "ông lớn" trong lĩnh vực vắc xin là Pfizer, Moderna và Novavax lần lượt công bố về vắc xin kháng Omicron đang thử nghiệm, dự kiến sẽ kịp cho chiến dịch tiêm nhắc của Âu - Mỹ mùa thu tới. Cả 3 đều tuyên bố vắc xin của họ có hiệu quả để chống lại 2 dòng phụ mới nhất của Omicron là BA.4 và BA.5, dù chủ yếu được thiết kế dựa trên BA.1.

Nhiều chuyên gia truyền nhiễm, lo ngại rằng nếu không tăng tốc, các vắc-xin dựa trên BA.1 này cũng sẽ lỗi thời khi SARS-CoV-2 tiếp tục biến đổi.

Bác sĩ John Beigel, nhà nghiên cứu từ Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ (NIAID) nhấn mạnh, trong bối cảnh BA.4 và BA.5 "làm xói mòn" cả miễn dịch do vắc xin và các lần nhiễm Omicron trước đó.

Cũng có khả năng một biến chủng riêng biệt, hoàn toàn mới sẽ xuất hiện từ một phần xa của cây gia đình SARS-CoV-2, nhà virus học Penny Moore từ Đại học Witwatersrand - Nam Phi cảnh báo.

N.Hà