KINH TẾ

Từ 2019, lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp vượt trái phiếu chính phủ

  • Tác giả : Quốc Trọng
Thông tin từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), đến cuối năm 2021, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã huy động gần 1,2 triệu tỷ đồng,

Theo đó, trái phiếu doanh nghiệp chiếm khoảng 12% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế và khoảng 15% GDP sau điều chỉnh.

Trong năm 2021, trái phiếu doanh nghiệp đã huy động hơn 658.000 tỷ đồng, tăng 42% so với năm 2020, và gấp đôi lượng trái phiếu chính phủ cùng năm.

Cụ thể, năm 2021 có 1.033 đợt chào bán, gấp 2,8 lần so với năm 2020 và tương đương quy mô trung bình 636 tỷ đồng/đợt. Ngoài ra còn có 4 đợt phát hành ra quốc tế với tổng giá trị 1,425 tỷ USD.

Trong đó, phần lớn là trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ. Tỷ lệ doanh nghiệp phát hành ra công chúng chỉ chiếm chưa đến 4,6% (năm 2020 là 7,1%).

Các doanh nghiệp lần đầu phát hành với khối lượng lớn chủ yếu từ nhóm bất động sản, đạt hơn 232.300 tỷ đồng, tăng trưởng 37% và chiếm tỷ lệ lớn nhất, với khoảng 35% tổng khối lượng phát hành.

Đơn cử như các công ty thuộc nhóm Masterise Group huy động vốn đầu tư dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An (hơn 22.000 tỷ đồng).

Ngoài ra còn có nhóm công ty (Sun Valley, Bách Hưng Vương, Wealth Power) huy động 9.420 tỷ đồng. Công ty Đầu tư xây dựng Vạn Trường Phát huy động 6.000 tỷ đồng để đầu tư Khu đô thị Việt Phát...

Đáng chú ý nhất là nhóm công ty Tân Hoàng Minh đã có 8 đợt huy động trái phiếu trong năm ngoái với giá trị lên đến 8.130 tỷ đồng. Tuy nhiên cơ quan Nhà nước mới đây đã yêu cầu hủy bỏ toàn bộ các lô trái phiếu này và cả một lô khác trong năm 2022.

Nhóm ngân hàng phát hành khoảng 230.400 tỷ đồng, tăng mạnh 62% và cũng chiếm gần 35% tổng khối lượng chào bán. Các lĩnh vực lớn còn lại như doanh nghiệp tài chính chứng khoán, xây dựng, tiêu dùng, năng lượng...

Chỉ có 30% khối lượng trái phiếu phát hành bởi các doanh nghiệp niêm yết (không bao gồm các ngân hàng thương mại). Điều đó cho thấy phần lớn trái phiếu được phát hành bởi các doanh nghiệp ít tên tuổi hoặc khá kín tiếng, gây rủi ro về thông tin cho người mua.

Phần lớn trái chủ là các tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán và các tổ chức khác. Tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp tham gia chưa đến 9% khi mua trái phiếu sơ cấp.

Quốc Trọng