Khoa học & Công nghệ

Robot “giao liên” trong khu cách ly Covid-19

  • Tác giả : Bảo Khánh
(khoahocdoisong.vn) - Vibot-2 có thể vận chuyển đồ ăn, thuốc men, nhu yếu phẩm… đến từng phòng bệnh trong khu cách ly, thậm chí vận chuyển rác thải, đồ dùng từ buồng bệnh ra vị trí tập kết, là “giao liên” giữa bệnh nhân với bác sĩ và người nhà.

Thay thế hoàn toàn con người

5 robot y tế hoàn thiện (phiên bản 2) có tên Vibot-2 là sản phẩm Bộ Khoa học và Công nghệ đặt hàng Học viện Kỹ thuật Quân sự thực hiện, vừa chính thức được đưa vào sử dụng tại Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 (Phủ Lý, Hà Nam) để phục vụ bệnh nhân Covid-19. Trong phiên bản 1 mà KH&ĐS đã từng giới thiệu, robot thực hiện được các công việc đơn giản như vận chuyển thuốc và thiết bị y tế trong khu cách ly. Ở phiên bản 2 này, Vibot được phát triển đa năng, giúp cho công việc của nhân viên y tế trong các khu cách ly được giảm tải tương đối.

Thiếu tướng GS.TS.NGND Nguyễn Lạc Hồng, Phó Giám đốc Học viện Kỹ thuật quân sự cho biết, sang phiên bản 2, robot được tích hợp công nghệ và thực thi phát triển hệ thống robot di động tự chủ kiểu AMR (Autonomous Mobile Robot). Hệ thống này hoạt động linh hoạt, thông minh trong không gian rộng và phức tạp hơn, nhiệm vụ đa dạng hơn... nhằm giải quyết triệt để hơn vấn đề nhân lực và an toàn lao động trong môi trường bệnh viện tương lai.

Vibot-2 được nâng cấp với nhiều tính năng vượt trội phục vụ công tác chăm sóc người bệnh trong các khu cách ly.

Vibot-2 được nâng cấp với nhiều tính năng vượt trội phục vụ công tác chăm sóc người bệnh trong các khu cách ly.

Vibot-2 được thiết kế có khả năng mang tải lớn nhất đến 60kg, tốc độ di chuyển cao nhất đến 30m/phút, có thể hoạt động liên tục đến 12 giờ, tự động giám sát tình trạng năng lượng và tìm nguồn sạc khi cần. Để phục vụ nhiều chức năng, nhiều loại giá đựng đồ được thiết kế với kích thước khác nhau như giá đựng đồ ăn, giá đựng thuốc, giá đựng đồ dùng, giá đựng rác. Qua tính toán sơ bộ, mỗi robot có thể thay thế được 3 - 5 nhân viên y tế.

Vibot-2 gồm trung tâm giám sát, điều khiển và 5 robot được thiết kế theo triết lý một nền tảng - đa mục đích (One Platform - Multi Purpose) cho phép robot thay thế con người vận chuyển đồ ăn, thuốc men, nhu yếu phẩm... từ ngoài vào trong khu vực cách ly, đến từng phòng để phục vụ người bệnh. Ở chiều ngược lại, robot vận chuyển rác thải, đồ dùng bẩn từ các buồng bệnh ra vị trí tập kết bên ngoài khu vực cách ly.

“Từ cuối tháng 4/2021, hệ thống robot y tế vận chuyển Vibot-2 đã được lắp đặt, vận hành thử nghiệm tại Bệnh viện T.Ư Quân đội 108. Giữa tháng 5/2021, chúng tôi đã lắp đặt để sử dụng hệ thống Vibot-2 gồm 1 Trung tâm giám sát, điều khiển và 5 robot tại Cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai (tại Phủ Lý, Hà Nam) để thay thế nhân viên y tế phục vụ trong các khu cách ly bệnh nhân Covid-19”, Thiếu tướng GS.TS.NGND Nguyễn Lạc Hồng cho biết.

“Giao liên” trong và ngoài khu cách ly

Thiếu tướng GS.TS.NGND Nguyễn Lạc Hồng cho biết thêm, ngoài chức năng vận chuyển, robot còn có đường truyền thông tin giao tiếp riêng với trung tâm giám sát, điều khiển. Với chức năng này, người bên ngoài khu vực cách ly (y, bác sĩ, người thân) có thể giao tiếp (thăm bệnh, tư vấn, động viên…) từ xa với bệnh nhân bên trong khu vực cách ly bằng hình ảnh, âm thanh chất lượng cao. Từ trung tâm có thể giám sát và điều khiển được cùng lúc nhiều robot như theo dõi trạng thái kỹ thuật, thiết lập chương trình đưa đồ ăn, thuốc, thu rác, điều khiển di chuyển từng robot. Chính vì thế, việc mở rộng phạm vi hoạt động của robot hoặc bổ sung số lượng robot để hoạt động theo nhóm có thể được thực hiện dễ dàng.

Robot thay thế nhân viên y tế phục vụ người bệnh trong các kuh cách ly.

Robot thay thế nhân viên y tế phục vụ người bệnh trong các kuh cách ly.

Vibot-2 có thể tự xây dựng đường đi theo bản đồ khu vực làm việc nạp trước hoặc tự xây dựng, di chuyển an toàn vào/ra khu vực được chỉ định để thực hiện nhiệm vụ mà không cần sự hỗ trợ nào từ bên ngoài; khả năng phát hiện và dừng hoặc vòng tránh các loại vật cản cố định và di động để đến được các vị trí đã được xác định trước; khả năng phối hợp giữa các robot khi thực hiện cùng một nhiệm vụ trên cùng một sàn…

Các loại giá đựng đồ được thiết kế với chức năng, kích thước khác nhau đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng khu vực cách ly. Giá đựng đồ ăn được thiết kế thành các tầng cho phép vận chuyển các hộp đồ ăn tiêu chuẩn; giá đựng thuốc gồm các tầng có chia các ô nhỏ phù hợp với kích thước của các túi thuốc tại các bệnh viện; giá đựng đồ dùng được thiết kế để có thể để được các đồ dùng có kích thước lớn; giá đựng rác được thiết kế dạng thùng inox có nắp đậy, cho phép người dùng bỏ rác và các phế phẩm khác. Các giá đựng đồ đều được thiết kế để có thể di chuyển bằng các bánh xe tự lựa có gầm cao phù hợp với phần cơ sở của robot để thuận tiện trong quá trình ghép và vận chuyển.

Ông Đàm Bạch Dương, Vụ trưởng Vụ Công nghệ cao, Bộ Khoa học và Công nghệ cho hay, đề tài hướng đến mục tiêu chế tạo hệ thống robot hỗ trợ y tế có các tính năng hiện đại theo mẫu robot TUG của hãng Aethon, Mỹ - loại robot có rất nhiều tính năng hiện đại phục vụ người bệnh với mức giá có thể lên tới 150.000USD (khoảng 3,5 tỷ đồng) một sản phẩm. Các công nghệ đã được nghiên cứu, hoàn thiện giúp các Vibot vận động linh hoạt trong môi trường bệnh viện nói riêng cũng như trong các môi trường làm việc cùng con người nói chung. Có thể sử dụng robot trong các phân xưởng, nhà máy thông minh; giám sát, hỗ trợ thông tin, tại sân bay, triển lãm…

Bảo Khánh