Dữ liệu y khoa

Hé lộ hậu trường ca phẫu thuật ghép tim lợn cho người đầu tiên trên thế giới

  • Tác giả : Minh Trí
GS Bartley P. Griffith vừa có bài viết hé lộ hậu trường ca phẫu thuật ghép tim của lợn cho người lần đầu tiên trên thế giới do ông thực hiện.

Bác sĩ Bartley P. Griffith, giáo sư tại Trường Đại học Y Maryland (Mỹ) chia sẻ trên tờ Newsweek, ông làm bác sĩ phẫu thuật tim được 40 năm.

Khi học trung học, ông bắt đầu nghe về ca phẫu thuật ghép tim đầu tiên trên thế giới. Và rồi, ông đã gặp được người đồng nghiệp là ông Muhammad Mohiuddin.

ghep-tim-lon.jpeg
Lần đầu ghép tim lợn biến đổi gene cho bệnh nhân ở Mỹ - Ảnh Trung tâm Y tế Đại học Maryland.

Ông Mohiuddin là Giám đốc khoa học Chương trình cấy ghép động vật sang người, Đại học Maryland. Trước đó, ông Mohiuddin đã thử nghiệm ghép tim heo với 3 lần chỉnh sửa gene cho khỉ đầu chó và 1 con sống được đến 3 năm.

Griffith đã cùng ông Mohiuddin thực hiện ghép được tim lợn, 10 lần chỉnh sửa gene cho khỉ đầu chó, trong đó vài con sống sót và 1 con sống 9 tháng.

Tháng 11/2021, phòng cấp cứu do GS Griffith phụ trách nhận một bệnh nhân là David Bennett được chuyển đến trong tình trạng phải đặt máy tim phổi vì tim ngừng hoạt động. Ghép tim là giải pháp duy nhất cứu sống ông Bennett nhưng khi đó ông không đủ điều kiện để xin ghép tim người.

GS.BS Griffith kể lại: "Tôi bắt đầu nghĩ liệu chúng tôi có thể xin cấp phép khẩn cấp để cấy ghép tim lợn được chỉnh sửa gene hay không". Ngoài ra, còn là từ phía bệnh nhân. Khi nhận được thông tin từ bác sĩ, ông Bennett đã hỏi bác sĩ, liệu ông có kêu như heo sau khi được ghép tim hay không.

Có được sự đồng ý từ ông Bennett rồi, vấn đề lớn tiếp theo là làm sao được cấp phép phẫu thuật. May mắn, Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã đồng ý với đề xuất của ông sau 10 ngày  ông nộp đơn. Khi nhận email đồng ý vào đêm Giao thừa, ông đã không thể tin nổi.

Tuy nhiên, việc chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật mất thêm 5 ngày nữa trong khi tình trạng của ông Bennett ngày càng nguy kịch.

8h ngày 7/1/2022, ca phẫu thuật lần đầu tiên trên thế giới bắt đầu. Cả ê kip đã im lặng giây lát trước khi phẫu thuật.

"Tôi thoải mái tiến tới và rạch một đường trên cơ thể David. Tiếp đó, chúng tôi cố gắng làm tốt nhất có thể. Nói theo cách nói thì nó rất giống với hầu hết các ca ghép mà tôi làm, mặc dù quả tim lợn nhỏ còn quả tim người David thì lớn, vì vậy mọi thứ phải được cắt và thắt lại để làm cho vừa", ông Griffith kể.

ghep-tim-lon.jpg
Bác sĩ Bartley P. Griffith (trái) và ông David Bennett trong ảnh chụp vào ngày 7-1 - Ảnh: REUTERS.

Đến 17h và khi quả tim lợn đã bắt đầu đập trong lồng ngực ông Bennett. Những người tham gia đã mừng đến rơi nước mắt. Họ đã không tin rằng ca phẫu thuật thành công. Họ vẫn tiếp tục giữ máy tim phổi cho ông David Bennett thêm 48 giờ để phòng rủi ro.

Một loạt các câu hỏi tiếp theo sau phẫu thuật là liệu quả tim có bị thải ghép hay không? Các động mạch có bị đứt? Tuy nhiên, quả tim lợn đã dường như thích nghi tốt với dòng máu người chảy qua nó. Vài ngày tiếp theo trôi qua,  quả tim lợn vẫn đang đập như "ngôi sao nhạc rock" và ông Bennett dần khỏe lên.

Ngày 10/1, ông Bennett được tháo máy tim phổi, ngồi dậy được từ ngày 13/1 và dự kiến có thể di chuyển bằng xe lăn từ ngày mai, 17/1. Các bác sĩ cũng đang sử dụng tối đa thuốc chống thải ghép cho ông Bennett.

 "Thật tuyệt vời khi trở thành một phần của đội ngũ có thể tạo ra sự khác biệt trong toàn bộ lĩnh vực (ghép tạng). Bạn có thể tưởng tượng nếu chúng ta có nội tạng đáp ứng được cho những người cần chúng? Đó sẽ là một điều vĩ đại", ông nói.

ông Griffith cho biết, ông sẵn sàng đón nhận các ý kiến nhưng bác bỏ ý kiến rằng đây là vấn đề về quyền động vật. Bởi những con vật thí nghiệm được nhân bản cho mục đích nghiên cứu và không phải chịu đau đớn gì.

Minh Trí