Theo thống kê, tài sản bảo đảm tại các ngân hàng hiện nay rất đa dạng, tuy nhiên, tài sản chủ yếu và phổ biến nhất vẫn là bất động sản.
Agribank chưa công bố số liệu tài sản thế chấp năm 2021, nhưng nhiều khả năng vẫn là ngân hàng có nhiều tài sản thế chấp là bất động sản nhất. Vì cuối năm 2020, số tài sản thế chấp bằng bất động sản tại nhà băng này đã đạt hơn 1,8 triệu tỷ đồng, cao hơn rất nhiều so với những ngân hàng còn lại.
Bám sát sau Agribank chính là BIDV với số bất động sản thế chấp được định giá hơn 1,53 triệu tỷ đồng cuối năm 2021, tăng 18% so với năm 2020.
Tiếp theo là VietinBank với 1,49 triệu tỷ, Vietcombank với 1,16 triệu tỷ… Tỷ trọng bất động sản trong các tài sản thế chấp của những ngân hàng trên thường ở mức 65-70%.
Ở nhóm ngân hàng tư nhân, ACB, Sacombank, Techcombank, VPBank, MB là những nhà băng dẫn đầu về lượng tài sản bảo đảm bằng bất động sản.
Đáng chú ý, ACB và Sacombank ưa chuộng bất động sản nhất khi loại hình tài sản bảo đảm này chiếm tỷ trọng đến 94% và 86%. Tiếp đến là Eximbank (85%), VietABank (86%), Saigonbank (92%),…và xấp xỉ 80% như VietBank (76%), VietCapitalBank (78%).
Nhưng cũng có những ngân hàng có tỷ trọng cầm cố tài sản bất động sản thấp. Như VPBank, bất động sản chỉ chiếm 43% trong tổng tài sản bảo đảm. MB, tài sản bảo đảm là bất động sản chỉ chiếm 31%, trong khi đó ngân hàng nhận rất nhiều các khoản phải thu (chiếm đến 39%).
Được biết, bất động sản thế chấp ở ngân hàng bao gồm đất đai, nhà ở, nhà xưởng, công trình xây dựng gắn liền với đất đai, các tài sản gắn liền với công trình xây dựng.
Đó có thể là các tài sản hiện có, cũng có thể là các tài sản hình thành trong tương lai, như lợi tức thu được từ sử dụng bất động sản, tài sản hình thành từ vốn vay, công trình xây dựng trong tương lai…
Trong năm 2021, tổng dư nợ cho vay của 26 ngân hàng đạt 7,3 triệu tỷ đồng, trong khi đó, giá trị tài sản bảo đảm lên tới 16 triệu tỷ, tức gấp hơn 2 lần dư nợ cho vay.
Có nhiều ngân hàng có tỷ lệ tài sản bảo đảm trên dư nợ rất cao như NCB (487%), VietABank (352%), MB (371%),… Ở những ngân hàng lớn như BIDV, VietinBank, Vietcombank, Sacombank, ACB,…cũng phổ biến từ 150-200%.
Theo lẽ thông thường, bất động sản luôn là một trong những tài sản đảm bảo có giá trị đảm bảo nhất, không mất giá, do đó, các ngân hàng rất ưa thích tài sản này. Tuy nhiên, có một thực tế, việc xử lý những tài sản này để thu hồi nợ không phải lúc nào cũng dễ dàng.
Đặc biệt những lô đất, dự án bất động sản lớn vướng vào tranh chấp pháp lý, liên quan đến vụ án hình sự, việc thanh lý sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Chưa kể, những khối bất động sản hàng nghìn tỷ đồng, ngân hàng thường phải rao bán rất nhiều lần, kéo dài vài năm và giảm giá liên tục mới có thể bán được thành công.